Benim Scratch Uygulamalarım

    Merhaba Dünya | Biraz Hareketlenelim | Papağanı Uçuralım | Şakacı Penguen | Uzaylıyla Sohbet | 23 Nisan | Kendi Çizim Programım | Yıldız Toplayan Çocuk | Akvaryum | Kurt Kuzu Ot Oyunu

---

    Scratch Nedir ve Onunla Ne Yapabilirim?

    Scratch, ABD’de bulunan MIT’in geliştirdiği, 8-16 yaş arası çocukların kullanımına göre tasarlanmış ve basit bir arayüze sahip bir programlama dilidir. Geleneksel programlama dillerinin aksine kullanıcı, istediği fonksiyonları fareyle tıklayıp sürükleyerek animasyonlar, oyunlar yaratabilir.

---

---

    Kimler Scratch kullanır?

    Scratch, her kökenden gelen kişiler tarafından, dünyadaki tüm ülkelerde, her türlü ortamda (evler, okullar, kütüphaneler, müzeler ve daha fazlası) kullanılır. Scratch, özellikle 8 ila 16 yaş arasındaki gençler için tasarlanmıştır, ancak her yaştan insan Scratch ile projeler üretebilir. Daha küçük yaşlardaki çocuklar (5 ila 7 yaşları) için tasarlanmış, daha basit bir Scratch sürümü olan ScratchJr kullanabilirler.

---

---

    Scratch Kurulumu Nasıl Yapılır?

    Çevrimiçi (Online Editör) kullanabilmek için scratch.mit.edu adresine gidip, kayıt olduktan sonra giriş yaparak projeler hazırlanmaya başlanabilir. Online olarak hazırlanmış ve paylaşılmış örnek çalışmalar buradan takip edilebilir.

    Çevrimdışı(Offline Editör) kullanmak ve cihazınıza kurmak için scratch.mit.edu/download adresinden güncel sürüm indirilerek kullanılabilir. Son sürüm Ocak 2019'da Scratch 3.0 olarak yayınlanmıştır. Kurulumu oldukça kolaydır. Scratch’ın 60’ın üzerinde dil seçeneği bulunmaktadır.

---

---

    Scratch’da Hangi Menüler Yer Alıyor?

• Hareket: Hareket işlevi sağlayan kodları bulundurur.
• Ses: Ses ile ilgili kodları bulundurur.
• Kontrol: Şart ifadeleri (İf-Else Yapısı) içeren kodları bulundurur.
• Görünüm: Karakter ve sahne ile ilgili kodları bulundurur.
• Kalem: Çizim işlemi sağlayan kodları bulundurur.
• Algılama: Etki-tepki eylemini sağlayan kodları bulundurur.
• İşlemler: Matematiksel işlemleri sağlayan kodları bulundurur.
• Özel Taşlar: Mevcut kod blokları dışında oluşturulmak istenen kodların yapıldığı bloklardır.
• Veri: Tasarımda kullanıcıdan alınacak veri işlemlerinin algılanmasını kolaylaştıran kodlar bulunur.
• Olaylar: Tasarımda gerçekleşecek herhangi bir eylemin işlevini yerine getirmesini sağlayan kod bloklarını bulundurmaktadır.

---

    Yararlanılan Kaynaklar

➯ www.iienstitu.com

➯ scratch.mit.edu/

➯ tr.wikipedia.org

---

    Bilge Kunduz Etkinliği Nedir?

    Bilge Kunduz Etkinliği, bilgisayar bilimini ve bilgi işlemsel düşünmeyi her yaştan öğrenciye öğretmek amacı ile oluşturulmuş, bu konudaki farkındalıkları attırırken eğlendirmeyi de önemseyen uluslararası bir etkinliktir. Etkinlik Ankara Üniversitesi bünyesinde gönüllü akademisyenler tarafından yürütülmektedir.

---

---

    Bilge Kunduz Etkinliğine Nasıl Katılabiliriz?

    1.Etkinlik İçin Öğretmenler Ne Yapmalı?

    Okulların, etkinliğine katılması için her okulda bir koordinatör bulunması gerekmektedir. Koordinatörlerin bilgekunduz.org sitesinden “koordinatörlük başvurusu” yapması gerekmektedir. Başvuru yapmak için tıklayınız.

    Koordinatörler okullarını kaydettiklerinde otomatik olarak bir okul kodu oluşturulacaktır. Koordinatör öğretmenlerin bu kodu tüm öğrencilere vermesi ve etkinlik ile ilgili bilgilendirmesi yeterlidir.

    2.Etkinlik İçin Öğrenciler Ne Yapmalı?

    Bilge Kunduz Etkinliğine bireysel olarak katılım söz konusu değildir. Etkinliğe katılmak isteyen öğrencilerin, okullarında bulunan Bilge Kunduz Koordinatörü ile iletişime geçmeleri gerekmektedir. Öğrenciler etkinliğe internet bağlantısı olan bir bilgisayar kullanarak çevrimiçi olarak katılabilirler.

     Etkinliğe katılmak isteyen öğrencilerin etkinlik süresi içinde http://bilgekunduz.ankara.edu.tr/ sitesine bağlanması ve Okul Kodu, Sınıfı, Öğrenci Numarası, Adı ve Soyadı bilgilerini girmesi yeterlidir.

    

    Bilge Kunduz etkinliğinden bir hafta sonra, koordinatörler etkinlik sonuçlarını öğrenciler ile paylaşabileceklerdir. Ekinliği tamamlayan her öğrenci için özel olarak tasarlanmış katılım belgesi elektronik belge olarak verilecektir.

---

---

    Bilge Kunduz Etkinliğinin Geçmiş Yıllardaki Görevlerine Nasıl Ulaşabilirim?

• 2022 yılı etkinliğine ulaşmak için tıklayınız.
• 2021 yılı etkinliğine ulaşmak için tıklayınız.
• 2020 yılı etkinliğine ulaşmak için tıklayınız.
• 2019 yılı etkinliğine ulaşmak için tıklayınız.
• 2018 yılı etkinliğine ulaşmak için tıklayınız.
• 2017 yılı etkinliğine ulaşmak için tıklayınız.
• 2016 yılı etkinliğine ulaşmak için tıklayınız.
• 2015 yılı etkinliğine ulaşmak için tıklayınız.
• 2014 yılı etkinliğine ulaşmak için tıklayınız.

---

    Bilge Kunduz Etkinliği Öğrencilere Neler Kazandıracak?

• Etkinlik sonunda katılım belgesi alabilirsiniz.
• Görevleri tamamlarken eğlenebilirsiniz.
• Derinlemesine düşünme sürecini deneyimleyebilirsiniz.
• Problemlere farklı bakış açıları ile çözüm üretme konusunda uygulama yapabilirsiniz.
• Enformatik konusu ile ilgili yeteneğinizi test edebilirsiniz.

---

---

    Etkinlik süreci nasıl gerçekleşiyor? 

    Bilge Kunduz etkinliğinde, çözülmesi gereken 15 görev bulunmaktadır. Kolay, orta ve zor olmak üzere üç farklı zorluk derecesinde ve her bir zorluk derecesinde beş soru olmak üzere görevler sunulmaktadır. Öğrenciler görevleri başarılı olarak tamamladıkça, görevlerin zorluk derecesi değişerek ekrana gelmektedir.

    Zorluk derecesi kolay olan görevler 6 puan, orta zorluk derecesindeki görevler 9 puan ve zor olan görevler ise 12 puan olarak hesaplanacaktır. Bir etkinlikte alınabilecek en yüksek puan 135’tir. Soruların zorluk derecesine göre puanlama yapılmaktadır.

    Görevleri çözebilmek için hesap makinası, kağıt ve kalem kullanımına izin verilecektir.

---

    Enformatik Nedir?

    Enformatik, her yönüyle insan yaşamının vazgeçilmez bir parçası olan bilginin, nasıl üretildiği, iletildiği ve kullanıldığını inceleyen bir bilim dalıdır. Resimler, görüntüler, metinler ve istatistikler gibi çeşitli formattaki bilginin tabiatını ve fikir ile ilişkisini inceler.

---

---

    Bilgi İşlemsel Düşünme Nedir?

    Bilgi İşlemsel Düşünme, insan zihninin iyi yaptığı şeyleri insan zihniyle, bilgisayarların iyi yaptığı şeyleri de bilgisayarla yapmaktır. Bilgi işlemsel düşünme bir problem çözme sürecidir.

---

    Bilge Kunduz Adı Nereden Geliyor?

    Kunduz’un etkinlik sembolü olarak seçilmesinin nedeni, kunduzların gerçek hayatta hedefine ulaşmak için yoğun çaba göstermeleri ve çalışkan olmalarıdır.

---

---

    Bilge Kunduz Etkinliğinin Tarihçesi

    İlk uluslararası enformatik etkinliği, 2004 yılında Litvanya’da düzenlenmiş ve daha sonra hızla diğer ülkelere yayılmıştır. 2012 yılında 500.000’den fazla öğrenci etkinliğe katılmıştır. Başlangıcından bu yana, birçok Avrupa ülkesi etkinliğe katılmış ve hala da katılmaya devam etmektedir.

    Daha fazla bilgi için bebras.org sitesini veya bilgekunduz.org sitesini ziyaret edebilirsiniz.

---

    Yararlanılan Kaynaklar

➯ bilgekunduz.org

➯ kodlaturkiyem.com.tr

➯ enformatik.aku.edu.tr

---

    Üretkenlik Yazılımı Nedir?

    Üretkenlik yazılımı, belgeler, sunumlar, çalışma sayfaları, veritabanları, çizelgeler, infografikler, dijital resim, elektronik müzik ve dijital video gibi bilgi üretmeye adanmış bir uygulama yazılımıdır.

---

    Ofis Paketi Nedir?

    Bir ofis paketi, bilgi çalışanları tarafından kullanılması amaçlanan bir yazılım koleksiyonudur. Bileşenler genellikle birlikte dağıtılır, bileşenleri arasında tutarlı bir kullanıcı arayüzü vardır ve genellikle işletim sistemi normal olarak izin vermeyecek şekilde bazen birbirleriyle etkileşim kurabilir.

---

---

    Microsoft Office

    Microsoft Office, 1989 yılında Microsoft tarafından tanıtılan, Microsoft Windows

ve Mac OS X işletim sistemlerinde birbiriyle ilişkili masaüstü uygulamaları, sunucular ve hizmetler sunan ticari bir ofis yazılım paketidir. Yazıldığı dil: C++.

---

---

    Open Office

    Apache OpenOffice, Apache Yazılım Vakfı önderliğinde özgür yazılım topluluklarınca geliştirilen, ücretsiz bir ofis yazılımları ailesidir. Kelime İşlemci, Hesap Tablosu, Sunum, Çizim, Formül ve Veritabanı bileşenlerini içerir. Yazıldığı diller: C++, Java

---

---

    Libre Office

    2011 yılında piyasaya çıkmıştır. LibreOffice, The Document Foundation tarafından geliştirilen, pek

çok platformda çalışan ve diğer ofis programlarıyla uyumlu, özgür ve ücretsiz bir ofis yazılımıdır. Yazıldığı diller: C++, Java, Python. Açık belge biçimini kullanmaktadır.

LibreOffice’in uzantısı *.od ile başlar.

• Writer (Kelime işlemci (word)) - *.odt
• Calc (Hesaplama (excel)) - *.ods
• Draw (Ms Office’de herhangi bir karşılığı yok) - *.odg
• Impress (Sunum (powerpoint)) - *.odp
• Math (Formül (Ms Office’de herhangi bir karşılığı yok) - *.odf
• Base (Veritabanı (access)) - *.odb

    Bilgisayarınızda LibreOffice var ise Microsoft’un MS Office yazılımlarından hazırlanmış belgeleri LibreOffice aracılığıyla açabilirsiniz. Örneğin; docx uzantılı bir Ms Office Word belgesini LibreOffice Writer ile açabilirsiniz. Ama aynı durum MS Office için geçerli değildir. odt uzantılı bir belgeyi Microsoft Office Word açamaz.

---

---

    Google Drive Office

    Google firmasının ürettiği Google Drive sayesinde sizin için önemli olan fotoğrafları, videoları,

belgeleri ve diğer dosyaları Google Drive’a yükleyebilir ve Drive’la, istediğiniz zaman dosyalarınıza erişebilirsiniz. Dosyalarınızı herhangi bir bilgisayarda drive.google.com adresine giderek veya hareket hâlindeyseniz Drive mobil uygulamasını kullanarak organize edebilir, düzenleyebilir ve istediğiniz kişilerle paylaşabilirsiniz. Drive Dosya Senkronizasyonu’yla tüm Drive dosyalarınıza, disk alanınızın tamamını kullanmadan doğrudan bilgisayar veya mobil cihazlarınızdan erişebilirsiniz.

Google Office belgeleri;

    .docx
    .odt
    .rtf
    .pdf
    .txt gibi uzantılarla kaydetme imkânınız vardır. Yine bu uzantılardaki dosyalarınızı Google Drive ile açabilir ve kullanabilirsiniz.

Google Office E-tabloları;

    .xlsx
    .ods
    .pdf biçimlerinde açabilir ve kayıt edebilirsiniz.

Google Office Slaytlar;

    .pptx
    .odp
    .pdf
    .txt
    .jpeg
    .png biçimlerinde açabilir ve kaydedebilirsiniz.

    Ayrıca Google Formlar adında bir ofis aracı daha vardır. Formlar ile anket ya da çoktan seçmeli sorular hazırlayabilirsiniz. Her türlü bilgiyi toplayıp organize etme imkânınız vardır. Google Office araçlarının en önemli özelliği bir dosya üzerinde birden farklı kişinin eş zamanlı ya da farklı zamanlarda ortak olarak çalışabilmesidir.

---

➯ Wikipedia - Üretkenlik Yazılımı

➯ 6. Sınıf Öğretmen Rehberi - Sayfa: 41, 42

---

    Pardus Nedir?

    Pardus, Türkiye'de TÜBİTAK ULAKBİM tarafından geliştirilen bir GNU/Linux dağıtımı olan Özgür ve Açık Kaynak kodlu bir işletim sistemidir. Planlamasına 2003 yılında başlanmış olup, ilk kararlı sürümü 27 Aralık 2005’te yayınlanmıştır.

    Kişisel veya kurumsal kullanımlar için Pardus’un rekabet edebilir ve sürdürülebilir bir işletim sistemi haline getirilmesi için TÜBİTAK ULAKBİM bünyesinde geliştirme ve idame çalışmaları devam ettirilmektedir.

    TÜBİTAK ULAKBİM tarafından geliştirilmesine devam eden Pardus'un en güncel sürümü Pardus 21 "Dolunay", 21 Ağustos 2021 tarihinde yayınlanmıştır.

---

    Adı Nereden Geliyor?

    Pardus adı, Anadolu parsının bilimsel adı olan Panthera pardus tulliana'dan gelmektedir.

---

---

    Linux Nedir?

    Linux, İnternet üzerinde ilgili ve meraklı birçok kişi tarafından ortak olarak geliştirilmekte olan ve başta kişisel bilgisayarlar olmak üzere birçok platformda çalışabilen ve herhangi bir maliyeti olmayan bir işletim sistemidir.

---

    Özgür Yazılım Nedir?

    Özgür yazılım, kullanıcısına çalıştırma, kopyalama, dağıtma, inceleme, değiştirme ve geliştirme özgürlükleri tanıyan yazılım türüdür. Özgür yazılım ile kastedilen özgürlük, yazılımın ekonomik boyutu ile ilgili değildir. Kullanım hakları ile ilgilidir. Özgür yazılımlar çoğunlukla ücretsiz olsalar da ücretsiz olmak zorunda değildirler.

---

---

    Açık Kaynak Nedir?

    Açık kaynak bir bilgisayar yazılımının makina diline dönüştürülüp kullanımından önceki, programcılar tarafından okunur, anlaşılır, yeni amaçlara uygun değiştirilebilir halinin gizli tutulmayıp, açık halinde kamuyla paylaşılıyor olmasına verilen isimdir.

---

    Neden Pardus?

    Çünkü Pardus:

• Özgürdür ve ücretsizdir
• Hızlıdır
• Güvenlidir
• Kolay kullanılır
• Kurulmadan dahi çalışmaya başlayabilir, hızlı ve kolay kurulur
• Bir çok paket program içerir, ücretsiz bir çok programa kolay erişim sağlar
• Özelleştirilebilir
• Şeffaftır
• Türkçe dışında pek çok dile desteği vardır.

---

=> Kaynak 1

=> Kaynak 2

---

    BLOCKLY GAMES NEDİR?

    Blockly, blok tabanlı görsel programlama dilleri ve editörleri oluşturmak için JavaScript programlama dili için bir istemci tarafı kütüphanesidir. Google’ın bir projesidir ve Apache Lisansı 2.0 altında yayınlanan ücretsiz ve açık kaynaklı bir yazılımdır.

    Blockly Games programlamayı öğreten bir dizi eğitici oyundur. Daha önceden bilgisayar programlama deneyimi olmayan çocuklar için tasarlanmıştır. Oyuncular, oyunların sonuna gelindiğinde, geleneksel metin tabanlı dilleri kullanmaya hazır olacaktır.

    Blockly Oyunlar, geleceğin programcılarını teşvik etmek için Google tarafından yürütülen bir projedir. Oyunlar, oyuncunun hızını kendi ayarlayabileceği ve kendi kendine öğrenebileceği şekilde tasarlanmıştır.

    Blockly Games bölümlerini denemek için http://blockly.eba.gov.tr/ veya blockly.games adreslerini kullanabilirsiniz.

    BLOCKLY GAMES BÖLÜMLERİ

Puzzle (bulmaca) Blocky’de kullanılan şekillere ve parçaların birbiriyle nasıl birleştiğine hızlı bir giriş yapar. Puzzle bölümüne gitmek için tıklayınız. Puzzle bölümünün çözümleri için tıklayınız. 

Maze (labirent), döngülere ve koşullu ifadelere giriş yapar. Başlangıçta basit olan oyun, her aşamada daha da zorlaşır. Maze bölümüne gitmek için tıklayınız. Maze bölümünün çözümleri için tıklayınız.

Bird (kuş) koşullu ifadelerin derinlerine iner. Karmaşıklığı giderek artan koşullarla kontrol akışı keşfedilir. Bird bölümüne gitmek için tıklayınız. Bird bölümünün çözümleri için tıklayınız.

Turtle (kaplumbağa) döngüleri derinlemesine incelemenizi sağlar. İç içe döngüler kullanarak bir resim yapın ve Reddit üzerinden yayınlayarak sanatınızı tüm dünyaya gösterin. Turtle bölümüne gitmek için tıklayınız. Turtle bölümünün çözümleri için tıklayınız.

Movie (film) matematiksel denklemlere giriş yapar. Matematik kullanarak bir animasyon hazırlayın. Sonra da filminizi Reddit üzerinden tüm dünyaya yayınlayın. Movie bölümüne gitmek için tıklayınız. Movie bölümünün çözümleri için tıklayınız.

Music (müzik), fonksiyonlara giriştir. Müzik oluşturmak için fonksiyonları kullanın. Ardından müziğinizi dünyanın dinlemesi için yayınlayın. Music bölümüne gitmek için tıklayınız. Music bölümünün çözümleri için tıklayınız.

Pond Tutor (havuz öğreticisi), metin tabanlı programlamaya giriş yapar. Bir metin düzenleyici vasıtasıyla gerçek JavaScript arasında gidip gelen seviyelerden oluşur. Pond Tutor bölümüne gitmek için tıklayınız. Pond Tutor bölümünün çözümleri için tıklayınız.

Pond (havuz), en akıllı ördeği programlama yarışmasıdır. Öbek veya JavaScript’ten birini kullanın. Pond bölümüne gitmek için tıklayınız. Pond bölümünün çözümleri için tıklayınız.

HANOİ KULELERİ OYUNU NEDİR?

    Hanoi kuleleri, 19. yüzyılda Vietnamlı bir matematikçi olan Edouard Lucas tarafından keşfedilen bir puzzle oyunudur. Oyun, üç adet kule ve farklı boyutlarda disklerden oluşur. Amaç, diskleri en büyük diskten en küçüğe doğru bir kuleden diğerine geçirerek sıralamaktır. Diskler sadece küçük disklerin üstüne konabilir ve birden fazla disk aynı anda taşınamaz.

    Hanoi kuleleri oyunu, zekânızı ve stratejik düşünce becerilerinizi geliştirmenize yardımcı olabilir. Oyun, matematiksel düşünme becerilerinizi geliştirmenize yardımcı olabilir ve aynı zamanda problem çözme becerilerinizi de test edebilir.

HANOİ KULELERİ OYUNU OYNA

🔍Oyunu tam ekran görüntüleyebilmek için scratch sitesini ziyaret edebilirsiniz.🔎

HANOİ KULELERİ OYUNU NASIL OYNANIR?

    Hanoi kuleleri oyunu, üç adet kule ve farklı boyutlardaki disklerden oluşur. Diskler en büyük diskten en küçüğe doğru sıralanmıştır ve her kulenin üstünde en küçük disk bulunmalıdır. Oyunun amacı, diskleri başlangıç kulesinden bitiş kulesine geçirmektir, ancak diskler sadece küçük disklerin üstüne konabilir ve birden fazla disk aynı anda taşınamaz. Aşağıdaki adımlar Hanoi kuleleri oyununun nasıl oynanacağını açıklar:

• Başlangıç kulesindeki diskleri tek tek bitiş kulesine geçirin.
• Her seferinde sadece bir disk taşıyabilirsiniz ve sadece küçük disklerin üstüne büyük diskler konabilir.
• Her disk taşıdığınızda, kullandığınız kulenin disk sayısı azalır ve disklerin sıralanması korunur.
• Diskler bitiş kulesine geçtikçe, kulenin en üstündeki diskler küçülür ve daha küçük diskler konabilir.
• Oyunu bitirmek için, tüm diskler bitiş kulesine geçirilmelidir ve en büyük disk en alt, en küçük disk en üstte olmalıdır.

    Hanoi kuleleri oyunu, zekânızı ve problem çözme becerilerinizi test edebilen eğlenceli ve eğitici bir oyundur. Başlangıç seviyesinde kolay olabilir ancak disk sayısı arttıkça daha zor hale gelir. Başarılı bir şekilde bitirmek için stratejik düşünce ve matematiksel düşünce becerilerinizi kullanmanız gerekir.

---

HANOİ KULELERİ OYUNUNUN ÖĞRENCİLER İÇİN ÖNEMİ

    Hanoi kuleleri oyunu, çocuklar için oldukça önemlidir, çünkü oyun birçok beceri kazandırabilir. Aşağıdaki beceriler çocuklar için faydalıdır:

• Problem çözme becerileri: Oyun, çocuğun problem çözme becerilerini geliştirmesine yardımcı olur ve çocuğun farklı stratejiler denemesine olanak tanır.
• Matematiksel düşünce becerileri: Oyun, çocuğun matematiksel düşünce becerilerini geliştirmesine yardımcı olur ve disklerin sıralanması, taşınması ve saklanması gibi kavramlar hakkında çocuğu bilgilendirir.
• Zeka ve odaklanma becerileri: Oyun, çocuğun zekâsını ve odaklanma becerilerini test edebilir ve çocuğun konsantrasyonunu ve dikkatini artırabilir.
• Planlama ve organizasyon becerileri: Oyun, çocuğun planlama ve organizasyon becerilerini geliştirmesine yardımcı olur ve çocuğa farklı diskleri nasıl sıralayacağını ve nasıl düzenleyeceğini öğretir.
• Kendine güven: Oyun, çocuğun kendine güvenini artırabilir ve çocuğun başarısını görmesine yardımcı olur.

    Çoğu ülkede, Hanoi Kuleleri oyunu, ders müfredatlarına alınmıştır. Özellikle matematikte üslü sayılar anlatılırken çok faydalı olmaktadır. Çünkü üslü sayılar ile doğrudan ilişkisi vardır oyunun. Şöyle ki 3 diskli bir Hanoi Kulesi oyununda hamle sayısı 7'dir. 2 diskli bir Hanoi Kulesi oyununda ise 3'tür. Buradan Hanoi Kuleleri matematik ilişkisini görebiliriz. 2 üzeri disk sayısı eksi 1 bize minimum hamle sayısını verecektir ve Hanoi Kuleleri formülü direkt karşımıza çıkacaktır.

Kuralı (2ⁿ-1)'dir.

3'LÜ KULENİN ÇÖZÜMÜ

    Örnek olarak aşağıdaki resimde 3'lü kulenin çözümü gösterilmiştir.

---

---

BİLGİNİN ZAMANDA YOLCULUĞU

Yüzyıllar önce yaşayan insanlar edindikleri bilgileri nereye kaydetmiş olabilirler?

---

• İnsanlar tarihin çok eski devirlerinden beri bilgileri korumak için çaba sarf etmişlerdir.

• Artan ve değişen ihtiyaçlar bilgi depolama ve yayma araçlarının çeşitlenmesine yol açmıştır.

• Bilginin yayılma hızının artması siyasi ve sosyal değişmelere neden olmuştur.

• Teknolojik gelişmelerin artması bilgi depolama araçlarının boyutlarını küçültürken, maliyetlerin de düşmesini sağlamıştır.

• Son yıllarda bilgilerin sanal ortamda saklanması ve düzenlenmesi çalışmalarında çok önemli gelişmeler sağlanmıştır.

• Bulut teknolojisi insanlara ve şirketlere bilgilerin güvenliği ve düzenlenmesi konusunda büyük kolaylıklar sağlarken aynı zamanda yeni ufuklar açmaktadır.

 

DOSYA SIKIŞTIRMA NEDİR?

    Hepimiz zaman zaman dosya veya dosyaların büyüklüklerini azaltmak zorunda kalabiliriz. Dosya veya dosyaları arşivlemek amacı ile, elektronik posta ile başka birine iletmek istediğimizde veya saklama ortamımızın alanını hesaplı kullanmak için olabilir. İşte bu işleme dosya sıkıştırma diyoruz.

    Bir çok dosya sıkıştırma çeşiti bulunmaktadır. Örneğin zip, rar, ace, arj, 7zp ...

    Bunlardan rar dosya sıkıştırma formatını Internet ortamında dosya transfer etmek istediğinizde en çok kullanılan format olarak göreceksiniz. Zip formatı ise işletim sisteminin bu tür dosyaları herhangi bir ek programa destek vermeden açabilmeleri yüzünden öne çıkacak. Burada bilinmesi gereken Windows' un zip formatında sıkıştırılmış dosyaları açmaya destek vermesidir, sıkıştırma yapmayı desteklememektedir.

    • Zip nedir? Bir veri sıkıştırma ve arşivleme biçimidir. Dosya uzantısının “.zip” tir.

    • Zip uzantılı sıkıştırılmış dosyaların oluşturulması için ilgili programlardan biri (Winzip, 7zip, vb.) kullanılabilir.

    • Linux ya da herhangi bir Unix tabanlı işletim sisteminde komut satırı yardımı ile bir klasörü sıkıştırmak için kullanacağımız komut “tar” komutudur. Tar hem arşiv yaratma hem de sıkıştırma işlevine sahip bir komuttur.

    • Pardus işletim sistemi için ve aynı zamanda Linux ortamı içinde kullanılabilen diğer bir sıkıştırma programı da PeaZip’tir. Kolay ve hızlı bir şekilde Zip dosyaları oluşturan, oluşturulan dosyaları açabilen, grafik arayüze sahip ve birçok platformda çalışabilen, açık kaynak ve 7-Zip tabanlı ücretsiz bir yazılımdır.

    • Mac işletim sistemi içinse cihazın içerisinde yer alan bir sıkıştırma uygulaması ile kolayca sıkıştırma işlemi yapılabiliyor. Sıkıştırmak istediğimiz dosyaları Finder (Bulan-Bulucu) içerisinden seçiyorsunuz.

    Finder, Mac OS X’in en temel uygulamalarından birisidir. Mac açıldıktan sonra otomatik olarak çalışır ve bir daha kapanmaz. Mavi renkli bir gülen yüz ikonu vardır. Sürekli çalışır ve kapatılamaz. Bu pencere ile tüm dosyalara ulaşabilir. Finder’da sağ tıklıyor ve açılan menüden “Sıkıştır…” seçiyorsunuz. İlgili program dosyaları sıkıştırıyor ve aynı klasör içerisine “Archive.zip” adlı bir dosya yaratıyor. (Eğer tek dosyayı sıkıştırırsak “Dosya-Adı.uzantı.ZIP” şeklinde oluyor.)

 

BİLGİSAYARDA DOSYALAMA

    Bilgisayarlar tonlarca bilgi depolarlar. Depoladıkları bu bilgileri ararken de çok hızlı olmaları gerekmektedir. İnternetteki arama motorları, arama problemlerinin en büyüklerinden biri ile karşılaşmıştır. Milyarlarca sayfa, saniyenin çok küçük bir diliminde aranmalıdır. Bilgisayarın aramasını istediğimiz şeye “anahtar kelime” denir. Bu bir kelime, birkaç kelime ya da bir yazarın adı olabilir.

    Bilgisayarlar veriyi çok hızlı işler. Bir şeyi bulurken baştan başlayıp arar ve aradığına rastladığında aramayı durdurur diye düşünebilirsiniz. Bu doğrusal arama oyununda yaptığımız şeydir. Yalnız bu yöntem çok ama çok yavaştır (Hızlı olduğunu iddia ettiğimiz bilgisayarlar için bile). Bir süpermarkette 10 bin farklı ürün satıldığını düşünelim. Ödeme yaparken bir barkod taratıldığında, bilgisayar bu 10 bin farklı ürün arasında aynı barkoda sahip ürünü ve bu ürünün fiyatını arar. Her barkodu kontrol için saniyenin binde biri kadar zaman geçse 10 bin ürün için 10 saniye süre geçmesi gerekir. Düşünün ki her satın aldığımız ürün için 10 saniye bekliyoruz. Bir ailenin ihtiyacı olan süpermarket alışverişinde ne kadar süre kaybedeceğimizi tahmin edebilirsiniz!

    Daha güzel bir strateji ikili aramadır. Bu yöntemde aranan şey küçükten büyüğe sıralanmıştır. Sayıları küçükten büyüğe sıralamak kolaydır. Kelimeler için de bir sözlükteki gibi sıralama metodu kullanabiliriz. Böylece kelimeler için de ikili arama kullanmak mümkün olur. Her seferinde ortadaki elemanı kontrol etmek, listeyi ikiye böler. İşlem aranan şey bulununcaya kadar devam eder. Süpermarket örneğine dönersek, 10000 ürün arasındaki arama yaklaşık 14 kontrolde sonuçlanır, yani saniyenin yaklaşık 70’te biri kadar bir süre. Bu da zor fark edilebilecek bir süredir. Üçüncü strateji çırpı stratejisidir (hashing). Aranan anahtar kelime (veya sayı) değişime uğratılarak daha ufak bir kümeler grubunda nerede olduğu bulunur. Örneğin, aranan şey bir telefon numarasıysa, tüm basamaklardaki rakamları toplayıp, çıkan sonucu 11’e bölüp, kalanı kullanabilirsiniz. Bu şekilde, bir “çırpma anahtarı” son etkinlikteki doğrulama basamaklarına benzer, değeri işlenen veriye bağlı olan ufak ek veridir. Genellikle bilgisayar doğrudan veriye ulaşacaktır. Ufak bir ihtimalle birkaç dosya aynı sütuna düşmüştür. Bu durumda aynı sütuna düşen dosyalarda olduğu gibi bilgisayar bu “çakışan” elemanlar arasında doğrusal arama yapar.

➯ 5. Sınıf Öğretmen Rehberi - Sayfa: 47

YEŞİL PERDE TEKNİĞİ NEDİR?

    Basit bir şekilde anlatmak gerekirse chroma key (kilit renk) denen bir çekim hilesi yönteminin en çok tercih edilen uygulamasıdır. Bir sinematografi ve post-production tekniğidir. Bu teknik, sinematografik bir sahne çekiminde, yeşil bir perdenin arkasında çekilen bir fon görüntüsünün sonradan değiştirilmesi amacıyla kullanılır. Bu sayede, sahnede bulunan aktör veya nesnenin üzerine farklı bir arka plan eklenmesi veya sahnede bulunan arka planın değiştirilmesi mümkündür.

---

---

PERDE NEDEN YEŞİLDİR?

     Perde yeşil renkli olmasının nedeni, yeşil renk kamerada diğer renklerden daha iyi görüntülenir ve daha kolay ayırt edilir olmasıdır. Ayrıca, dijital video sistemlerinde yeşil renk, diğer renklerden daha fazla veri kapasitesine sahip olduğundan, daha yüksek kaliteli görüntüler için tercih edilir. Bunun yanı sıra, yeşil renkli bir perde, aynı anda açık alan çekimi yaparken açık alandaki yeşil alanların görüntülenmesini engeller ve post-production aşamasında arka planı kolayca değiştirme imkanı sunar.

---

---

YEŞİL PERDE NERELERDE KULLANILIR?

    Yeşil perde tekniği, çeşitli sinematografik ve post-production projelerinde kullanılır. Özellikle fantastik, bilim kurgu, aksiyon ve animasyon gibi film ve televizyon dizilerinde, sanal gerçeklik veya gerçek hayatta çekilemeyen sahnelerin çekimlerinde sık sık kullanılır. Ayrıca, reklam filmleri, video klipler ve diğer medya projelerinde de kullanılabilir. Bu teknik, çekim aşamasında gerçek bir arka plan gerektirmeyen sahnelerde çok yararlıdır ve post-production aşamasında arka planı kolayca değiştirme imkanı sunar.

---

---

    Not: Bu yöntemin yeni geliştirilmiş bir teknoloji olduğunu düşünüyorsanız yanılıyorsunuz, çünkü teknik ilk kez 1940 yılında, “Bağdat’ın Hırsızları” adlı bir Hollywood yapımında kullanılmıştır.